💬Ururimi
GUSOMERA ABANA : UMUCO W'INGIRAKAMARO CYANE.
Gusomera umwana, ku kigero icyo ari cyo cyose afite bizamugirira akamaro cyane : bikangura gukura k’ubwonko bwe, binoza umushyikirano we n’umubyeyi.
GUKUNDA IGIHUGU
Gukunda Igihugu ni ugukunda bene cyo, abagituye nta kuvangura, gukunda ibikigize byose nk’ubutaka, ururimi, umuco, amateka; kugikorera, kubumbatira umutekano n’ubusugire bwacyo, kukitangira byaba ngombwa ukaba wanagipfira.
IBIYOBYABWENGE: INAMA ZAGUFASHA
Ikiyobyabwenge n’ikintu cyose gihindura imitekerereze n’imyitwarire bikagira ingaruka ku buzima bw’umuntu, cyaba kinyowe, gihumetswe cyangwa gitewe mu rushinge, n’ubundi buryo bwose cyafatwamo.
UBU URAREMEREWE. BIRUMVIKANA.
Komeza guhumeka n’ubwo isi ikuzengurutse yaba izimagijwe n’igihu. Ihatire gukomeza guhumeka, n’ubwo byose byaba bigaragara nk’aho nta kizere kigihari, ko nta nzira yo gusohoka muri iyo nzoberanyo.
HABWIRWA BENSHI
Ikinyarwanda ni ururimi rukize ku magambo, ubuvanganzo, ikibonezamvugo, inshoberamahanga n’imigani.
YARIRIRAGA N'AKABUSHA
Uyu bawuca iyo babonye umwana cyangwa umuntu wese ushegera ak'undi, kugira ngo akagereke ku bye bitewe n'ubukundwakare.
YAGIYE KWANGARA
Uyu mugani, bawuca iyo bumvise umuntu yikuye mu bususuruke akajya guhobagizwa n'akaga imihanda yose; nibwo bavuga, ngo: "Yagiye kwangara!"
IMPAMBA ITAZAKUGEZA I KIGALI, UYIRIRA KU RUYENZI
Iyo babona ikintu kibabereye iyanga bakagihuhura bavuga ngo : «Impamba itazakugeza i Kigali uyirira ku Ruyenzi».
YABONYE IRYA MUGANI
Uyu mugani bawuca iyo babonye cyangwa bumvise umuntu wagushije ishyano ry'amaherere ni bwo bavuga ngo: "Naka yabonye irya Mugani!"
YABAYE KABURABUZA
Uyu mugani bawuca iyo babonye umuntu w'ikirushya muri byose, aburabuza abo bari kumwe; ni bwo bagira bati: "Yabaye kaburabuza!".
INDURU YABAYE IMPOMAMUNWA
Nuko kuva ubwo, uvugije induru wese bigashyira kera, bati: «Nimwumve induru yabaye impomamunwa!»
YABITAYE I BURENGA
Uyu mugani bawuca, iyo babujije umuntu gukora iki n'iki agahinyura inama bamugiriye, ni ho bagira bati: "Ibyo twamugiriyemo inama yabitaye i Burenga (yabyanze)."